INFORMACJE O PRZEKROCZENIU POZIOMU ALARMOWEGO

Zagrożenie

Wystąpienie przekroczenia poziomu alarmowego (150 µg/m³) dla pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu.

Data wystąpienia

16.01.2020 r. (godz.00.00-24.00)

Stężenia dobowe  pyłu PM10 na stacjach

Przekroczenie poziomu alarmowego wystąpiło na stacji: Nowy Targ Plac Słowackiego – 242 µg/m³ Przekroczenie poziomu informowania wystąpiło na stacjach: Nowy Sącz ul. Nadbrzeżna – 128 µg/m³, Skawina os. Ogrody – 119 µg/m³, Sucha Beskidzka ul. Nieszczyńskiej – 141 µg/m³, Zabierzów ul. Wapienna – 106 µg/m³, Zakopane ul. Sienkiewicza – 119 µg/m³,

Obszar przekroczenia

Obszar przekroczeń poziomu alarmowego obejmował: powiat nowotarski Obszar przekroczeń poziomu informowania obejmował: miasto Nowy Sącz, powiaty: krakowski, nowotarski, suski i tatrzański.

Ludność narażona

Liczba mieszkańców obszaru, na którym wystąpiło przekroczenie poziomu alarmowego: 32 000 Liczba mieszkańców obszaru, na którym wystąpiło przekroczenie poziomu informowania: 149 000

Przyczyny

Warunki meteorologiczne utrudniające rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w sytuacji wzmożonej emisji z sektora bytowo-komunalnego.

INFORMACJE O RYZYKU PRZEKROCZENIA POZIOMU ALARMOWEGO

Zagrożenie

Ryzyko wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego – 150 µg/m³ dla pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu.

Data wystąpienia

17.01.2020 r. godz. 9.00

Przewidywany czas trwania ryzyka

Od godz. 9.00 dnia 17.01.2020 r. do godz. 24.00 dnia  17.01.2020 r

Przyczyny

Warunki meteorologiczne utrudniające rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w sytuacji wzmożonej emisji z sektora bytowo-komunalnego i wzmożonego ruchu samochodów

Prognozowana jakość powietrza

Prognoza na dzień 17.01.2020 r. dla stężeń średniodobowych pyłu PM10, przygotowana na podstawie wyników pomiarów - dostępnych na portalu „Jakość powietrza” GIOŚ pod adresem http://powietrze.gios.gov.pl/pjp/current oraz na podstawie prognozy zanieczyszczenia powietrza, wykonywanej przez Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB) dostępnej na portalu „Jakość powietrza” GIOŚ pod adresem http://powietrze.gios.gov.pl/pjp/airPollution

Dzień 17.01.2020 r.

Obszar ryzyka wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego dla pyłu PM10 Prognozowane na dzień 17.01.2020 r. przekroczenie poziomu alarmowego dla pyłu PM10 obejmuje: miasto Nowy Sącz, oraz  powiaty: nowotarski i oświęcimski.

Ludność narażona na ryzyko wystąpienia przekroczenia poziomu alarmowego dla pyłu PM10 Ludność zamieszkująca obszar, na którym w dniu 17.01.2020 r. istnieje ryzyko przekroczenia poziomu alarmowego dla pyłu PM10: 429 000

Obszar ryzyka wystąpienia przekroczenia poziomu informowania dla pyłu PM10 Prognozowane na dzień 17.01.2020 r. przekroczenie poziomu informowania dla pyłu PM10 obejmuje: miasta: Kraków i Tarnów, powiaty: bocheński, brzeski, chrzanowski, krakowski, nowosądecki, olkuski, suski, tatrzański, wadowicki, wielicki.

Ludność narażona na ryzyko wystąpienia przekroczenia poziomu informowania dla pyłu PM10 Ludność zamieszkująca obszar, na którym w dniu 17.01.2020 r. istnieje ryzyko przekroczenia poziomu informowania dla pyłu PM10: 2 250 000.        

Dzień 18.01.2020 r.

Obszar ryzyka wystąpienia przekroczenia poziomu informowania dla pyłu PM10 Prognozowane na dzień 18.01.2020 r. przekroczenie poziomu informowania dla pyłu PM10 obejmuje: miasto Kraków, powiaty: wadowicki, krakowski, wielicki, bocheński, brzeski, proszowicki, tarnowski, nowosądecki, myślenicki, limanowski oraz suski.

Ludność narażona na ryzyko wystąpienia przekroczenia poziomu informowania dla pyłu PM10 Ludność zamieszkująca obszar, na którym w dniu 18.01.2020 r. istnieje ryzyko przekroczenia poziomu informowania dla pyłu PM10: 2 339 000.

INFORMACJE O ZAGROŻENIU

Wrażliwe grupy ludności

·     osoby cierpiące z powodu przewlekłych chorób serca (zwłaszcza niewydolność serca, choroba wieńcowa), ·     osoby cierpiące z powodu przewlekłych chorób układu oddechowego (np. astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc), ·     osoby starsze, kobiety w ciąży oraz małe dzieci, ·     osoby z rozpoznaną chorobą nowotworową oraz ozdrowieńcy.

Możliwe negatywne skutki dla zdrowia

Osoby cierpiące z powodu chorób serca mogą odczuwać pogorszenie samopoczucia np. uczucie bólu w klatce piersiowej, brak tchu, znużenie. Osoby cierpiące z powodu przewlekłych chorób układu oddechowego mogą odczuwać przejściowe nasilenie dolegliwości, w tym kaszel, dyskomfort w klatce piersiowej, nasilenie się objawów ataków astmy. Podobne objawy mogą wystąpić również u osób zdrowych. W okresach wysokich stężeń pyłu zawieszonego w powietrzu zwiększa się ryzyko infekcji dróg oddechowych.

Zalecane środki ostrożności

Ogół ludności: -  unikaj intensywnego wysiłku fizycznego na zewnątrz, -  nie wietrz pomieszczeń, -  nie zwiększaj zanieczyszczenia powietrza, np. nie pal w kominku.   Wrażliwe grupy ludności: -    unikaj wysiłku fizycznego na zewnątrz, w miarę możliwości nie wychodź na zewnątrz, -    nie zapominaj o normalnie przyjmowanych lekach, -    osoby z astmą mogą częściej odczuwać objawy (duszność, kaszel, świsty) i potrzebować swoich leków częściej niż normalnie, -    nie wietrz pomieszczeń, -    nie zwiększaj zanieczyszczenia powietrza, np. nie pal w kominku. W przypadku nasilenia objawów chorobowych zalecana jest konsultacja z lekarzem. Zaleca się również: - zwiększenie nadzoru nad osobami przewlekle chorymi, w tym niepełnosprawnymi, - stosowanie środków ochrony osobistej (np. tzw. masek antysmogowych) tylko po konsultacji z lekarzem, - prowadzenie szerokiej edukacji adresowanej przede wszystkim do uczniów szkół podstawowych, średnich oraz ich prawnych opiekunów, dotyczącej problemu zanieczyszczonego powietrza oraz możliwych zachowań i czynności zmniejszających ryzyko narażenia na wysokie stężenia zanieczyszczeń w tym pyłu zawieszonego, - bieżące śledzenie informacji o zanieczyszczeniu powietrza (http://powietrze.gios.gov.pl/pjp/current).

DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO OGRANICZENIA PRZEKROCZEŃ

Zakres działań krótkoterminowych

Zalecane działania określone w Programie ochrony powietrza w planie działań krótkoterminowych dla drugiego stopnia zagrożenia pyłem PM10:   Jednostki oświatowe i opiekuńcze m.in.: szkoły, przedszkola, żłobki), powinny: ·     ograniczyć aktywność dzieci i młodzieży na zewnątrz. Szpitale i przychodnie opieki zdrowotnej, powinny: ·     przygotować się na możliwość wystąpienia większej ilości przypadków nagłych (np. wzrost dolegliwości astmatycznych lub niewydolności krążenia). Władze gmin, powinny: ·     podjąć intensywne kontrole zakazu spalania odpadów i pozostałości roślinnych. Podmioty gospodarcze, powinny: ·     zawiesić uciążliwe prace budowlane powodujące duże zapylenie, ·     zraszać pryzmy materiałów sypkich mogących powodować pylenie. Policja oraz Inspekcja Transportu Drogowego, powinny: ·     prowadzić wzmożone kontrole jakości spalin w ruchu ulicznym (przy temperaturze powietrza powyżej 5°C). Policja oraz zarządcy dróg, powinni: ·     nasilić kontrole pojazdów opuszczających place budowy pod kątem ograniczenia zanieczyszczenia dróg. Zarządcy dróg, powinni: ·     prowadzić czyszczenie ulic na mokro (w przypadku temperatury powietrza powyżej 0°C oraz braku opadów w ciągu ostatniego tygodnia). Do mieszkańców obszaru apeluje się o: ·     w przypadku osób spalających węgiel lub drewno tymczasowe zastosowanie innego dostępnego źródła ciepła np.: elektrycznego lub gazowego, a jeżeli nie jest to możliwe, zastosowanie wysokiej jakości węgla lub drewna, ·     zaprzestanie palenia w kominkach, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania, ·     korzystanie z komunikacji zbiorowej, pieszej, rowerowej lub wspólnych dojazdów zamiast indywidualnych podróży samochodem, ograniczenie rozpalania ognisk i używania dmuchaw do liści. Zalecane działania określone w Programie ochrony powietrza w planie działań krótkoterminowych dla trzeciego stopnia zagrożenia pyłem PM10: Jednostki oświatowe i opiekuńcze (szkoły, przedszkola, żłobki), powinny: ·     ograniczyć aktywność dzieci i młodzieży na zewnątrz. Szpitale i przychodnie opieki zdrowotnej, powinny: ·     przygotować się na możliwość wystąpienia większej ilości przypadków nagłych (np. wzrost dolegliwości astmatycznych lub niewydolności krążenia). Władze gmin, powinny: ·     podjąć intensywne kontrole zakazu spalania odpadów i pozostałości roślinnych. ·     Podmioty gospodarcze, powinny: ·     czasowo wstrzymać procesy technologiczne, które powodują znaczącą emisję pyłu, ·     zawiesić uciążliwe prace budowlane powodujące duże zapylenie, ·     zraszać pryzmy materiałów sypkich mogących powodować pylenie. Policja oraz Inspekcja Transportu Drogowego, powinny: ·     prowadzić wzmożone kontrole jakości spalin w ruchu ulicznym (przy temperaturze powietrza powyżej 5°C). ·     Policja oraz zarządcy dróg, powinni: ·     nasilić kontrole pojazdów opuszczających place budowy pod kątem ograniczenia zanieczyszczenia dróg. Zarządcy dróg, powinni: ·     wyznaczyć alternatywne trasy dla odcinków dróg o największym natężeniu ruchu samochodowego, zwłaszcza dla samochodów ciężarowych w celu omijania centrum miast, ·     prowadzić czyszczenie ulic na mokro (w przypadku temperatury powietrza powyżej 0°C oraz braku opadów w ciągu ostatniego tygodnia). ·     Inspekcja Nadzoru Budowlanego, powinna: ·     prowadzić intensywne kontrole przestrzegania przepisów na placach budowy. ·     Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, powinien: ·     wdrożyć procedury szczególnego monitorowania i reagowania na znaczące emisje z zakładów przemysłowych. Do mieszkańców obszaru apeluje się o: ·     w przypadku osób spalających węgiel lub drewno: - tymczasowe zastosowanie innego dostępnego źródła ciepła np.: elektrycznego lub gazowego, a jeżeli nie jest to możliwe, zastosowanie wysokiej jakości węgla lub drewna, - zaprzestanie palenia w kominkach, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania, ·     korzystanie z komunikacji zbiorowej, pieszej, rowerowej lub wspólnych dojazdów zamiast indywidualnych podróży samochodem, ·     ograniczenie rozpalania ognisk i używania dmuchaw do liści.

INFORMACJE ORGANIZACYJNE

Data wydania

16.01.2020 r. godz. 9:00

Podstawa prawna

·      Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1396 z późn. zm.) ·      rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 października 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. poz. 1931)

Źródła danych

·      Państwowy Monitoring Środowiska – dane z systemu monitoringu jakości powietrza Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska ·      Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB) w Warszawie - prognoza jakości powietrza

Opracowanie

Departament Monitoringu Środowiska Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska Regionalny Wydział Monitoringu Środowiska w Krakowie

Publikacja

http://powietrze.gios.gov.pl/pjp/warnings